Κείμενο του Γ-Ι Μπαμπασάκη

Λογοτεχνία

- Άρθρα

Δημοσιεύτηκε στις Τρίτη, 11 Δεκεμβρίου 2012 18:23

Γράφτηκε από τον/την Δημήτρης Πετσετίδης

2.ΒΑΛΤΙΝΟΣ & ΠΕΤΣΕΤΙΔΗΣ. Αμφότεροι μας ξεναγούν σε μια Ελλάδα που
έχει γεννήσει δαίμονες και αγγέλους, χωμάτινους άντρες και ένυλα όνειρα,
μεγαλόπνοα σχέδια και καθημερινές τραγωδίες. Και ακόμα: συγκίνηση, χιούμορ,

πάθη. Ο Ανάπλους (εκδ. Εστία), το πιο πρόσφατομυθιστόρημα του Θανάση Βαλτινού

(Καστρί Κυνουρίας, 1931),και το Ενοίκω (εκδ.Μεταίχμιο),

η πιο πρόσφατη concept συλλογή διηγημάτων του Δημήτρη Πετσετίδη

(Σπάρτη, 02/08/1940), είναι ισχυρό διπλοχάστουκο στους Ομορφάντρες και στις

Χελίν. Ο Βαλτινός, με τη γνωστή μπορχεσιανή του μαστοριά κι επινοητικότητα,
στήνει ένα είδος αυτοβιογραφικής αυτοβιολογίας, συστήνοντάς μας τόσο το σύνολο
του έργου του όσο και μια ιδιότυπη, πολύτιμη πατριδογνωσία. Το παρελθόν
οφείλουμε να το γνωρίζουμε για να μπορούμε να προχωρούμε στο μέλλον και να
ζούμε με κάποια πληρότητα το παρόν, μοιάζει να διατείνεται ο Βαλτινός. Από την
αρχή εξηγείται: «Η λογοτεχνία είναι χρησμός» (σ. 31). Παίζει με το ντοκιμαντέρ
και τον μοντερνισμό, ελίσσεται αέρινα εκεί που καμώνεται ότι είναι βαρύς, σαν
τα σίδερα στα έργα του Γιάννη Κουνέλλη, διηγείται και κήπους και τρόμους, όπως
θα έλεγε ο Καρούζος. «Ήρωες όχι ακριβώς, στοιχεία για ήρωες. Και βεβαίως
ατμόσφαιρες, καταστάσεις» (σ. 30). «Ηχητικές “φρυκτωρίες”» (σ. 35). «Και ο
κόσμος είναι ακόμα ένας αναπεπταμένος λειμώνας» (σ. 43). «Ο θάνατος - και η
λαγνεία εκείνων των χρόνων. Ρετάλια μνήμης. Σπαράγματα» (σ. 102). Και στη
σελίδα 39, η εμφάνιση ενός μικρού αγοριού, μες στην Κατοχή, που άκουγε στο
όνομα Δημήτρης Πετσετίδης!

Περισσότερα...

Από την "Αυγή"

Κριτικές

- Δώδεκα στο Δίφραγκο

Δημοσιεύτηκε στις Τρίτη, 20 Νοεμβρίου 2012 17:14

Γράφτηκε από τον/την Δημήτρης Πετσετίδης

Μια από τις καλύτερες κριτικές που γράφτηκαν για το βιβλίο "Δώδεκα στο δίφραγκο"(Από τον Γιώργο Σαββίδη)

Ο διηγηματογράφος Δημήτρης Πετσετίδης

Κριτικές

- Γενικές Κριτικές

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 12 Οκτωβρίου 2011 14:29

Γράφτηκε από τον/την Δημήτρης Πετσετίδης

Εκατό ιστορίες για την "Κατάσταση" και άλλες καταστάσεις

Από τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟ

Με  τα εκατό διηγήματά του (τα μισά του Παπαδιαμάντη), ο Δημήτρης Πετσετίδης έχει πάρει οριστική θέση στην πεζογραφία μας της «μικρής φόρμας». Όχι, βέβαια, με τον αριθμό, αλλά με την ποιότητα των διηγήσεών του.

Γεννημένος το οριακό 1940, έζησε την παιδική και εφηβική ηλικία του στη Σπάρτη, σπούδασε μαθηματικά στην Αθήνα και εργάστηκε ως ιδιωτικός εκπαιδευτικός στην πρωτεύουσα, αργότερα στη γενέτειρά του, όπου κατοικεί μονιμότερα: μέτοικος παντού, από καταγωγή( Μικρασιατική) και επιλογή.

Με φόντο αυτοβιογραφικό συχνότερα, η θεματολογία του μοιράζεται, κατά συνέπεια, ανάμεσα στις δυο μητροπόλεις του συμβολικού Πελοποννησιακού πολέμου, αρχίζοντας με τις εμπειρίες της Κατοχής και του εμφυλίου σε τρυφερή ηλικία και συνεχίζοντας με εκείνες της «επισφαλούς δημοκρατίας» - για να θυμηθούμε τη λέξη του Α. Αργυρίου- και της χαμένης «μεταπολίτευσης». Όμως, ούτε η πολιτική ούτε γενικότερα το «πολιτικόν» (κατά την πλατωνική έννοια) είναι η φωτεινή πηγή στον αφηγηματικό του ορίζοντα. Είναι μάλλον το σκοτεινό του σημείο, που αμαυρώνει, αλλά δεν αφανίζει τη νέα ημέρα ούτε την εσωτερική καθαρότητα.

Ο Εμφύλιος κυριάρχησε πίσω από το επεισόδιο της πρώτης συλλογής διηγημάτων του Πετσετίδη (Δώδεκα στο δίφραγκο ), όπου σε «προσφορά» είναι τα μανταλάκια όσο και η ανθρώπινη ζωή, δεν απουσίασε στις επόμενες, πήγε να ξεχαστεί στην προτελευταία συλλογή (Σε ξένο γήπεδο) και επανήλθε δυναμικά στην τελευταία (Λυσσασμένες αλεπούδες ). Αυτή η επιστροφή φαίνεται παράλληλη, αλλά δεν ταυτίζεται με την ιστορική αντιδικία, όπου ο εμφύλιος πόλεμος συνεχίζεται «με ιστοριογραφικά μέσα», κατά την  προσφυή παράφραση του Γ. Χάμπερμας για τον ψυχρό πόλεμο. Στη λογοτεχνία, αντίθετα, η μνήμη δεν γενικεύεται, δεν αντικειμενικοποιείται, δεν υποβάλλεται  σε συστημάτα σκέψης. Μόνο έτσι λειτουργεί καθαρτικά, συμβάλλοντας στη λήθη. Μπορούμε σχεδόν να δεχθούμε το παράδοξο ότι μνήμη και λήθη όχι απλώς δεν συγκρούονται, αλλά και ότι η μνήμη είναι λήθη: λήθη μερική, προσανατολισμένη, απαραίτητη,  συμπεραίνει ο Τζ. Τοντόροβ

μιλώντας για τη βαρβαρότητα του  ολοκληρωτισμού και τη λογοτεχνική της απόδοση.

Περισσότερα...

Καθηγητής Παπαδιαμάντης

Λογοτεχνία

- Άρθρα

Δημοσιεύτηκε στις Τρίτη, 11 Οκτωβρίου 2011 16:16

Γράφτηκε από τον/την Δημήτρης Πετσετίδης

                                                             Καθηγητής Παπαδιαμάντης

Είναι κάτι φορές που με πιάνει δυσθυμία όταν κάποιος νεόκοπος πεζογράφος ερωτώμενος απαντά ότι δάσκαλός του στην ευγενική ενασχόληση με τη διηγηματογραφία υπήρξε ο Παπαδιαμάντης. Και αν επρόκειτο για ευάριθμο πλήθος περιπτώσεων θα μπορούσε κανείς να προσπεράσει το θέμα, φοβάμαι όμως ότι πρόκειται περί θεσμοθετημένου κανόνος. Δάσκαλος των πάντων ο Παπαδιαμάντης , ομού  μετά του Βιζυηνού.

Ατυχώς εγώ δεν είχα την ευτυχία στα πρώτα μου διαβάσματα να απολαύσω τη γοητεία της γραφής του Παπαδιαμάντη. Θυμάμαι ένα διήγημά του, εν διασκευή, σε ένα παιδικό περιοδικό στις αρχές της δεκαετίας του '50: Το σπίτι της κοκκώνας,  τότε που στην επαρχιακή πόλη όπου ζούσα η λέξη "κοκόνα"  άλλη σημασία είχε στην ντοπιολαλιά της παιδικής μου παρέας.

Περισσότερα...