Παγανός - ΑΝΤΙ (2008)

Κριτικές

- Λυσσασμένες Αλεπούδες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 04:34

Γράφτηκε από τον/την Administrator

«...Στις Λυσσασμένες αλεπούδες ο Πετσετίδης έφτασε στο ζενίθ της ωριμότητάς του.Τα 23 διηγήματα έχουν μεταξύ τους μια συνοχή που μονάχα ένας μάστορας του είδους θα μπορούσε να τους δώσει.Το ζήτημα της πλοκής δεν φαίνεται να τον απασχολεί ιδιαίτερα.Όλα τα διηγήματα του τόμου - με ελάχιστες ίσως εξαιρέσεις - είναι του ιδίου επιπέδου.Δεν διαβαθμίζονται.Μόνο σαν σύνολο θα μπορούσε να τα εκτιμήσει κανείς.Σαν τον καλό σκηνοθέτη ο συγγραφέας αφήνει να πλανάται στις ιστορίες του ένα μυστήριο(Ο γέρο-Ξεφτέρης).Κρύβει τη συγκίνησή του και αφήνει τον αναγνώστη να την ανακαλύψει.Είναι πολύ κοντά στην καλύτερη παράδοση της διηγηματογραφίας μας. Η επίδραση του Παπαδιαμάντη για παράδειγμα γίνεται κάπου κάπου αισθητή ( Η δολοφονία του Προέδρου). Μια από τις αρετές του είναι η φυσική και αβίαστη αφήγηση.Ρέει σαν την αφήγηση των παλιών παραμυθάδων.Και ο τόνος επίσης είναι οικείος, συγκρατημένος, είναι άμεσος.Χαίρεσαι να τον ακούς.Τίποτε οξύ ή παράφωνο. Λόγος ελεήμων που σταλάζει σαν λάδι πάνω σε πληγές για να καταπραϋνει τον πόνο.Και κάτι ακόμη:η ιδιότητα του μαθηματικού επηρέασε σημαντικά τη γλώσσα και το ύφος του.Η πρόζα του, που διακρίνεται για την ακριβολογία ,τη σαφήνεια και την αίσθηση του περιττού, για τα στοιχεία δηλαδή που υπαγορεύει η αυστηρή μαθηματική σκέψη, δεν αφήνει να διαφανούν ίχνη συναισθηματικής ή λυρικής υγρασίας.Η λογική αναγκαιότητα όμως δεν είναι επαρκής για τη στέγνα του αισθηματισμού.Την ανακάλυψη των πηγών της συγκίνησης ο συγγραφέας Πετσετίδης την εμπιστεύεται στον αναγνώστη του. Και κάτι ακόμη:ενώ μιλάει για εγκλήματα αποτροπιαστικά, έχει τη χάρη με την αφηγηματική του φωνή να ανακουφίζει.Κι αυτό πιθανόν να οφείλεται και στην εκλεπτυσμένη ειρωνική διάθεση που διατρέχει τα διηγήματά του.Η ειρωνεία διακωμωδεί τα πράγματα και μετριάζει τις δραματικές καταστάσεις. Το τραγικό και το κωμικό ισορροπούν στην πρόζα του σε μια ανεκτή σύγκραση (Κατίνα!Κατινάρα!).Έτσι όσο σκληρές και πικρές κι αν είναι οι ιστορίες του δεν δημιουργούν αποστροφή στον αναγνώστη.Λοιπόν; Λόγος ελεήμων και πραϋντικός, θα έλεγα κλείνοντας.»

Γ.Δ.Παγανός

ANTI 4-1-2008

Θεοδοσοπούλου - Το Βήμα (2007)

Κριτικές

- Λυσσασμένες Αλεπούδες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 04:33

Γράφτηκε από τον/την Administrator

«Διηγηματογράφος με καλές επιδόσεις ο Δ. Πετσετίδης, συμπλήρωσε εικοσαετή εκδοτική παρουσία, στρογγυλεύοντας σε εκατό τα πεζογραφήματά του, 99 διηγήματα και μία νουβέλα. Στα προηγούμενα βιβλία του, ταυτισμένος σε μεγάλο βαθμό με τραγικά πρόσωπα της Αριστεράς, επανέρχεται εδώ κρατώντας αποστάσεις Ασφαλείας. Μέσα από μια σειρά διηγήματα μινιατούρες , 23 τον αριθμό,με κάποιους ήρωες να επανεμφανίζονται,ανασυσταίνει , με αδρές γραμμές και λιτή αφήγηση τον μικρόκοσμο μιας εποχής κατακόρυφης όξυνσης των εμφυλίων παθών, που,φαινομενικά τουλάχιστον, συμπίπτει με τα παιδικά χρόνια του αφηγητή.Τρομερές ιστορίες για ενέδρες, προδοσίες και εκτελέσεις σε κωμόπολη μακράν της πρωτεύουσας, με τις σκοτεινότερες να λαμβάνουν χώρα σε ποτάμια-χαράδρα υπό τη σκέπη τρικάμαρου γεφυριού. Αγριωποί αντάρτες και αρχαιομαθείς Γερμανοί, μοχθηροί χίτες και καταδότες, που βγάζουν χρωστούμενα ή και ενδίδουν στο φάσμα του φόβου, στήνουν όλοι μαζί χορό θανάτου, με περιδεείς θεατές πιτσιρικάδες που συγχέουν τους σκοτωμούς με το παιχνίδι. ΟΛοι τους λυσσασμένες αλεπούδες, ενώ οι λυσσασμένες για έρωτα γυναίκες, τις οποίες υπαινίσσεται το ομότιτλο διήγημα, μόλις που σκάνε μύτη, καθώς υπερισχύουν οι τρυφερές έφηβες που συγκινούν τον αφηγητή.Και ακόμη,ο Πετσετίδης, με αναδρομές νοσταλγικής χροιάς, ειρωνεύεται πλαγίως την εθνική συμφιλίωση που επιβράβευσε όσους επ' ατιμία διέπρεψαν, όπως επίσης και την ευμάρεια της σήμερον, που χρειάστηκε εκτροπή ποταμών και άγρια αποψίλωση του πρασίνου.»

Μάρη Θεοδοσοπούλου

TO BHMA 16-12-2007

Κούρτοβικ - Τα Νέα (2008)

Κριτικές

- Λυσσασμένες Αλεπούδες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 04:32

Γράφτηκε από τον/την Administrator

«Από τους παλιότερους, ο Δημήτρης Πετσετίδης , καθαυτό διηγηματογράφος, επανέρχεται με τοΛυσσασμένες αλεπούδες στο ζοφερό κλίμα της Κατοχής και του Εμφυλίου, όπου ήταν τοποθετημένα τα πρώτα διηγήματά του,και μας πείθει ότι το θέμα αυτό δεν έχει εξαντληθεί, αρκεί ο συγγραφέας να ξέρει να επιλέγει μια κατάλληλη (σήμερα)οπτική γωνία.»

Δημοσθένης Κούρτοβικ

TA NEA 4-5 Ιαν. 2008

Κοτζιά - Καθημερινή (2008)

Κριτικές

- Λυσσασμένες Αλεπούδες

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 04:31

Γράφτηκε από τον/την Administrator

«Η διηγηματογραφική συλλογή του Δημήτρη Πετσετίδη «Λυσσασμένες αλεπούδες» είναι ποτισμένη από το αίμα του Εμφυλίου: αποθηριωμένοι άνθρωποι, αναίτιοι φόνοι,ύπουλες ενέδρες, προδοτικός δωσιλογισμός. Η εξιστόρηση των γεγονότων γίνεται σε πρώτο ή σε τρίτο πρόσωπο, από μία ή από περισσότερες οπτικές - συχνά στο προσκήνιο υπάρχει και μια παιδική ματιά, καθώς ο πεζογράφος γεννήθηκε το 1940 στη Σπάρτη στην ευρύτερη περιοχή της οποίας εκτυλίσσεται η τραγωδία. Η εξιστόρηση των γεγονότων είναι εντελώς επίπεδη, απολύτως ουδέτερη,χωρίς συναισθήματα, χωρίς ηθικούς χαρακτηρισμούς, και γι' αυτό ιδιαίτερα ισχυρή- ανατριχιαστική.Το βιβλίο αναμφίβολα αποτελεί την καλύτερη στιγμή του διηγηματογράφου Πετσετίδη και ανάμεσα στις αρετές του σημαντική είναι η συμβολή του μοντάζ: η απροειδοποίητη μετάβαση από τον ένα χρόνο στον επόμενο, η αναπάντεχη πτώση των ανθρώπινων προσωπείων, το απροσδόκητο γύρισμα της τύχης προς την κατεύθυνση συνήθως της καταστροφής. Ξανά όμως Εμφύλιος; Δεν κουραστήκαμε ύστερα από τόσες δεκαετίες; Δεν έχυσε η λογοτεχνία αρκετό μελάνι διεκτραγωδώντας τα πάθη εκείνης της αποφράδας εποχής; Φαίνεται πως όχι, καθώς το βιβλίο του Πετσετίδη κομίζει κάτι καινούργιο: Περιέχει τους δύο χρόνους για τους οποίους μίλησα, πραγματοποιεί τη διπλή αυτή χρονική εγγραφή σύμφωνα με την οποία, από τη μια, το πολιτικό παραμένει πολιτικό (κάτι συγκαιρινό,άμεσο, που μας αφορά)και, από την άλλη, τείνει να μετατραπεί σε μακρινό εθνικό συμβάν. Ανεπούλωτο τραύμα για τους μεν, παράλογη έριδα που μόνο με ιστορικούς όρους γίνεται αντιληπτή, για τους δε.«Του αητού ο γιος... τι είναι;Δημοτικό;» ρωτάει ο επαρχιακός κομμωτής ανδρικών κεφαλών, όταν ακούει έναν παλιότερο να αφηγείται πως αμέσως μετά την Απελευθέρωση θερμόαιμος οργανοπαίκτης έπαιξε στο κλαρίνο του τον παραδοσιακό ύμνο της βασιλικής παράταξης μπροστά σε ομάδα από αγριωπούς καπεταναίους αντάρτες στη μέση της πλατείας του χωριού.

Κάθε εποχή έχει τα μέτρα της.Υπήρχε άλλη επιλογή από τη λήθη των πράξεων,της δράσης και της στάσης πολλών χιλιάδων στη διάρκεια του Εμφυλίου και στη μετεμφυλιακή εποχή; Οχι. Έρχονται όμως τώρα οι «Λυσσασμένες αλεπούδες» και τα σκαλίζουν όλα από την αρχή.Τι είδους ακατασίγαστες ενοχές είναι δυνατόν να κρύβει ένας ειρηνικός οικογενειάρχης που φροντίζει στοργικά σύζυγο και παιδιά; Τι ακατονόμαστα κρίματα μπορεί να συγκαλύπτουν οι ακατάσχετες κουβέντες ενός γραφικού γέροντα που φλυαρεί; Και πώς να διανοηθεί η Ελληνοαμερικανίδα που φθάνει στο χωριό τον ειδεχθή τρόπο με τον οποίο το πατρογονικό σπίτι περιήλθε στη δική της κατοχή; Πόσος τρόμος, πόση ιδιοτέλεια, πόσο αίμα και πόση ένοχη σιωπή! Και λοιπόν; Σε τι ωφελεί η αποτρόπαιη αυτή γνώση όσους δεν τα έζησαν - και η υπενθύμησή τους σε όσους προτίμησαν να τα ξεχάσουν; Οταν όλες οι πλευρές κρούουν σήμερα τον κώδωνα του κινδύνου για την αξιόμεμπτη υποχώρηση του συλλογικού και τη σκανδαλώδη εξαφάνιση του πολιτικού, δεν είναι άχρηστο να ανατρέχουμε στο παρελθόν - στο ότι εκτός από παιδιά αγωνιστών είμαστε και παιδιά ανθρώπων που αιματοκυλίστηκαν χωρίς λόγο δύο γενιές πριν.Και η λογοτεχνικά δραστικότατη διηγηματογραφία του Δημήτρη Πετσετίδη μάς φέρνει αντιμέτωπους με την αδυσώπητη πραγματικότητα, με το αμείλικτο αυτό γεγονός.»

Ελισάβετ Κοτζιά

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 3-2-2008