Χατζηβασιλείου - Ελευθεροτυπία (2001)

Κριτικές

- Τοπικός του Λέοντος

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 03:57

Γράφτηκε από τον/την Administrator

Δεν είναι εύκολο για έναν συγγραφέα με καθιερωμένο στιλ, που έχει επιβάλει κατά έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο την επιφάνειά του στα γράμματα, να αλλάξει αίφνης τα δεδομένα του και να στραφεί σε εντελώς απρόσμενη κατεύθυνση.

Ο Δημήτρης Πετσετίδης το τολμά και κερδίζει από τις πρώτες σελίδες τις εντυπώσεις. Διηγηματογράφος με τέσσερις ως τώρα συλλογές στο ενεργητικό του, μεταπηδά απροειδοποίητα στη νουβέλα (κι αν δεν θέλουμε τον όρον «νουβέλα», σε κάποιο είδος εκτενούς εν πάση περιπτώσει αφηγήματος), αναποδογυρίζοντας ό,τι ξέραμε μέχρι σήμερα για τον ίδιο και τη γραφή του.

Και στα τέσσερα προηγούμενα βιβλία του ( Δώδεκα στο δίφραγκο, 1986, Το παιχνίδι, 1991, Επίλογος στα χιόνια, 1993 και «Ο Σαμπατές ζει», 1998), ο Πετσετίδης αξιοποιεί το μνημονικό υλικό των παιδικών και των εφηβικών του χρόνων, με χαμηλόφωνες , καθημερινές αναφορές στα συντρίμμια και τα βουβά δράματα που άφησε ο Εμφύλιος στην περιοχή της γενέτειράς του (όπως και σημερινό τόπο διαμονής του), τη Σπάρτη.

Το βασικό χαρακτηριστικό του εν προκειμένω είναι η λεπτή πινελιά του ανθρώπινου σκίτσου: μέσα από σύντομα, χωρίς εξάρσεις και τρανταχτά μεγέθη περάσματα, προκύπτει ένας διάσπαρτος και κατατεμαχισμένος κόσμος, έρμαιο των ποικιλότροπων και πικρά ανέκκλητων απωλειών του.

Και ξαφνικά όλα αλλάζουν και ο Πετσετίδης μεταφέρεται με τον Τροπικό του Λέοντα στο πεδίο μιας παραλυτικά άγρια, καθώς και με ανεξάντλητο κέφι και έρμα διακωμώδησης. Το κείμενο του καινούριου βιβλίου του είναι συνεχούς ροής και βασίζεται σε μια θεληματική χαοτική πλοκή, όπου το οτιδήποτε μεταμορφώνεται με ζαλιστική ταχύτητα – μ ‘ έναν κυριολεκτικά ξέφρενο και κάποτε σχεδόν καρναβαλικό ρυθμό, που σαρώνει ό,τι βρει μπροστά του: τηλεοπτικά και κινηματογραφικά πρότυπα, λογοτεχνικές αξίες, πολιτικές πεποιθήσεις , παρακαταθήκες αναμνήσεων, προσωπικά ή συλλογικά καταφύγια.

Πρωταγωνιστής στον Τροπικό του Λέοντα είναι ένας διογκωμένος έως πλήρους παραμορφώσεως σούπερμαν, που συγκεντρώνει στο πρόσωπο και γενικά στις ικανότητές του όλες τις επί της γης ιδιότητες και δυνάμεις: μέγας επιστήμων και εφευρέτης, διεθνής πράκτορας, τοπικός ντετέκτιβ, πρώτος φιλόσοφος, μείζων ποιητής, οξύνους κριτικός, αναντικατάστατος μυθιστοριογράφος, δεξιοτέχνης κινηματογραφιστής (και μάλιστα δι’ αλληλογραφίας), βαθιά έμπειρος κάτοχος των πολεμικών τεχνών, έμπιστος κάθε ισχυρού της υδρογείου, ορκισμένος αντιχουντικός(στα χρόνια της ελληνικής δικτατορίας), ασυναγώνιστος καρδιοκατακτητής και, κυρίως ακούραστος ακτιβιστής. Ο Λέων Μπονασπάρτης ( η Σπάρτη και πάλι στην πρώτη γραμμή ) είναι, εκτός από σούπερμαν ολκής, κι ένας ειδολογικός πανδέκτης. Τα πάντα σχεδόν συναιρούνται και συνάμα παρωδούνται στη μορφή του: από το κατασκοπικό και το αστυνομικό μυθιστόρημα μέχρι την τυχάρπαστη ποίηση και την κριτική της λογοτεχνίας.

Ο Πετσετίδης βρίσκεται σίγουρα σε πολύ καλές στιγμές και τούτο αντανακλά αμέσως και στη διάθεση του αναγνώστη του, που βγαίνει τα μάλα ανανεωμένος από τον Τροπικό του Λέοντος και το σε κάθε περίπτωση ανατρεπτικό και ευφρόσυνο πνεύμα του.

Βαγγέλης Χατζηβασιλείου

«Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» , 10 Ιουνίου 2001