Γουδέλης - Το Δέντρο (1994)

Κριτικές

- Επίλογος στα Χιόνια

Δημοσιεύτηκε στις Τετάρτη, 14 Ιουλίου 2010 02:52

Γράφτηκε από τον/την Administrator

… Η ανάγνωση της τελευταίας συλλογής διηγημάτων του Δ.Π. , Επίλογος στα χιόνια («Νεφέλη»,1994), επιτείνει την αίσθηση ότι η πεζογραφία που καλλιεργεί ο συγγραφέας, ξεχωρίζει ιδιαίτερα για πολλές αρετές της. Εκτός των άλλων προσόντων του Δ.Π., το γούστο του στη χρήση των εκφραστικών μέσων και η μεγάλη του κινητικότητα σε θεματικά μοτίβα, κυρίως αντλημένα από τους τόπους της κατοχικής και εμφυλιακής εμπειρίας, με πλαίσιο την επαρχία της καταγωγής του( Λακωνία), συνεχίζουν, με τον καλύτερο τρόπο, την αφηγηματική παράδοση της ελληνικής διηγηματογραφίας.

Από την γραφή που υιοθετεί ο Δ.Π., δεν περιμένει κανείς την διάθεση ρήξης με τα καθιερωμένα, δηλαδή την περιφρόνηση απέναντι στην κουραστικά επαναλαμβανόμενη μανιέρα της νεοελληνικής αναπαραστατικής πεζογραφίας. Ο Δ.Π. έχει αποδεχθεί πλήρως τους γνωστούς εκφραστικούς κανόνες και ενδιαφέρεται μόνο μέσα από μικρές, κάποτε αδιόρατες, εκτροπές των θεματικών του μοτίβων και την εμπλοκή του αφηγητή στη δράση, να πετύχει το γοητευτικό διφορούμενο και το ανοίκειο.

Αλλά, συχνά, υπονομεύεται από την μεγάλη του αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να λεχθούν τα πάντα μέσα από το «θέμα», το «περιεχόμενο», το οποίο χειρίζεται «μετωπικά». Πιστεύει ότι η γλώσσα είναι μια δευτερεύουσα υπόθεση και ότι αρκεί από μόνη της η αναπαραστατική γραφή και η συγκίνηση για να επιτευχθεί η υπέρβαση. Έτσι το βιβλίο γεμίζει από «ιστορίες» που αρθρώνει ένας καλός αφηγητής – συναξαριστής. «Ιστορίες» που μπορούμε να ακούσουμε γύρω μας από προφορικούς «λογίους» της οικογένειας ή του καφενείου. Η συνολική εντύπωση γέρνει υπέρ του μονοσήμαντου, αδικώντας τις επί μέρους αφηγηματικές και εκφραστικές αρετές της πεζογραφίας του Πετσετίδη και αυτό γιατί ο συγγραφέας, το επαναλαμβάνω, έχει αποδειχθεί απλώς ένας καλός «μεταπράτης» θεμάτων και όχι ένας συγγραφέας γλώσσας. Ζητάς απ’ αυτόν να μην «κρύβεται» πίσω από τις ιστορίες που αφηγείται, αλλά να δράσει εντονότερα ως πεζογράφος. Να αποκαλύψει και μια άλλη περιπέτεια, που εκτυλίσσεται στο επίπεδο της γραφής. Έχω την γνώμη, πάντως, και πέραν των ενστάσεών μου, ότι η λογοτεχνία μας έχει ανάγκη το στυλ της πεζογραφίας του Δ.Π., μέσα στα πλαίσια της ρεαλιστικής παράδοσης, σε ένα είδος όπως το διήγημα, που έχει προγόνους τον Βουτυρά, τον Χατζή, τον Ιωάννου και απογόνους ορισμένους σύγχρονους συγγραφείς, με ικανότητα σύλληψης και ακαριαίας αποτύπωσης του ουσιαστικού σε μικρές φόρμες.

Τάσος Γουδέλης

Περιοδικό «ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ», τ.83, Καλοκαίρι 1994